У рэгіёнах краіны праходзяць мерапрыемствы, прысвечаныя гадавіне святкавання 80-гадовага юбілею Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне. Так, у г.Магілёве адбылося адкрыццё памятнага знака, прысвечанага ахвярам генацыду беларускага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны, як напамін аб важнасці захавання гістарычнай праўды і міру на беларускай зямлі.
Памятны знак устаноўлены ў Казіміраўскім лесе, дзе карнікі па-зверску знішчалі мірных грамадзян, якія пражывалі ў горадзе і наваколлі, падпольшчыкаў, удзельнікаў антыфашысцкага супраціўлення.
Тут у лесе следчай групай Генеральнай пракуратуры ў ходзе расследавання крымінальнай справы аб генацыдзе беларускага народа былі падняты астанкі 304 чалавек, якія ўрачыста перапахавалі.
Дэлегаты Усебеларускага народнага сходу генеральны пракурор Рэспублікі Беларусь Андрэй Швед, старшыня Магілёўскага аблвыканкама Анатоль Ісачанка, старшыня Магілёўскага гарвыканкама Сяргей Чарткоў, член Прэзідума Усебеларускага народнага сходу, генеральны дырэктар ААТ “Магілёўскі завод ліфтавага машынабудавання” Руслан Страхар і іншыя дэлегаты разам з прадстаўнікамі працоўных калектываў, сілавых структур, духавенства, грамадскіх аб’яднанняў, палітычных партый аддалі даніну памяці ахвярам генацыду і ўсклалі кветкі каля памятнага знака.
Як падкрэсліў Андрэй Швед, памятны знак ахвярам генацыду беларускага народа — гэта нацыянальны праект, у які ўключаны ўсе неабыякавыя людзі. Абыякавых быць не можа — у Беларусі няма ніводнай сям’і, якая ў гады Вялікай Айчыннай вайны не страціла б родных і блізкіх.
Адкрываючы памятны знак у памяць аб усіх ахвярах генацыду, Анатоль Ісачанка адзначыў, што ў злачынстваў нацыстаў няма тэрміну даўнасці, іх нельга забыць і немагчыма дараваць:
— Магілёўская зямля, як і ўся Беларусь, паліта крывёй бязвінных ахвяр. Мы ведаем пра катаванні і здзекі з вязняў у лагерах смерці ў Магілёве, Бабруйску, Крычаве. Мы помнім зажыва спаленых жыхароў вёскі Боркі. Вынік фашысцкіх злачынстваў — жудасны. А маштабы гэтай страшэннай трагедыі да канца яшчэ невядомы.
Анатоль Ісачанка ўпэўнены, што замоўчванне гэтых фактаў з’яўляецца зачынствам, а забыццё можа прывесці да паўтарэння страшнай трагедыі.
Каля мемарыяльнага комплексу "Буйніцкае поле" ў Магілёўскай вобласці прайшоў мітынг-рэквіем «Звон смутку», прысвечаны Дню ўсенароднай памяці ахвяр Вялікай Айчыннай вайны і генацыду беларускага народа.
У мерапрыемстве ўдзельнічалі дэлегаты Усебеларускага народнага сходу старшыня Магілёўскага аблвыканкама Анатоль Ісачанка, старшыня Магілёўскага абласнога Савета дэпутатаў Аляксандр Гарошкін і іншыя дэлегаты, а таксама прадстаўнікі ўлады, дэпутаты, духавенства, грамадскія аб’яднанні, палітычныя партыі.
У знак удзячнасці за мірнае неба і светлую будучыню ўдзельнікі ўсклалі кветкі і ўшанавалі мінутай маўчання памяць загінулых герояў.
У рамках Рэспубліканскага праекта «Шлях Перамогі» адбылася дыялогавая пляцоўка з работнікамі жыллёва-камунальнай гаспадаркі і сферы абслугоўвання з Барысаўскага, Смалявіцкага, Крупскага раёнаў і г.Жодзіна Мінскай вобласці, у якой прыняў удзел дэлегат Усебеларускага народнага сходу, намеснік старшыні Пастаяннай камісіі па нацыянальнай бяспецы Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь Руслан Касыгін.
У час дыялогу Руслан Касыгін абазначыў важную тэму – «Захаванне гістарычнай памяці – адна з галоўных умоў захавання дзяржаўнасці».
У сваім выступленні на тэму «Генацыд мірнага насельніцтва на тэрыторыі Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны» ён падкрэсліў:
– Ёсць злачынствы, у якіх няма тэрміну даўнасці. Мы ніколі не забудзем і не даруем тых зверстваў, якія чынілі на нашай зямлі фашысты. Няма ніякіх апраўданняў палітыцы генацыду. Злачынствам нацыстаў на беларускай зямлі дадзена належная прававая ацэнка, а вынікі расследавання прадстаўлены сусветнай супольнасці. Беларусь помніць усіх герояў і бязвінных ахвяр вайны. Помніць яна і імёны тых, хто супрацоўнічаў з ваеннымі злачынцамі і ўдзельнічаў у крывавых расправах над насельніцтвам.
Расследаванне генацыду беларускага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны з’яўляецца данінай памяці загінулым і садзейнічае аднаўленню і захаванню гістарычнай справядлівасці, служыць рэалізацыі прынцыпу "Ніколі больш!"
Пасля дыялогавай пляцоўкі ўдзельнікі праекта «Шлях Перамогi» аддалі даніну памяці загінулым у гады Вялікай Айчыннай вайны, усклаўшы кветкі да помніка «Ахвярам фашызму».
У гэты знамянальны год шануюць і помняць ветэранаў Вялікай Айчыннай вайны. Ім аказваюцца ўвага і клопат. Дзяржава прадастаўляе розныя льготы і сацыяльную падтрымку. Не засталіся ўбаку ад такіх мерапрыемстваў дэлегат Усебеларускага народнага сходу, намеснік генеральнага дырэктара па ідэалагічнай рабоце, кадрах і быце ААТ ”Камінтэрн“ Ірына Абрамцава і актывісты грамадскіх аб’яднанняў г.Гомеля. Яны павіншавалі са 100-гадовым юбілеем ветэрана Вялікай Айчыннай вайны, афіцэра ў адстаўцы і ветэрана працы Пасюгу Івана Аляксандравіча.
Франтавыя кіламетры Іван Пасюга мераў не пройдзенымі дарогамі, а кіламетрамі пракладзенага тэлефоннага кабелю. Кожны такі метр суправаджаўся смяротнай небяспекай, і франтавік не раз аказваўся на мяжы жыцця і смерці, пад артылерыйска-мінамётным агнём.
Пасля перамогі Іван Аляксандравіч скончыў ваеннае вучылішча і Маскоўскі гісторыка-архіўны інстытут. Служыў у стратэгічных войсках пад Масквой і ў Германіі. Даслужыўся да падпалкоўніка. Пайшоўшы ў адстаўку ў 1974 годзе, пасяліўся ў Гомелі, дзе працаваў на гідрапрыводзе і ў будтрэсце № 27.
Віноўніку ўрачыстасці пажадалі моцнага здароўя, энергіі і бадзёрасці духу, больш радасных падзей, клопату і ўвагі родных і блізкіх. Ветэрану ўручаны юбілейны медаль «80 гадоў Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне».